Llongyfarchiadau
Canlyniadau
Medi 04
Medi 03
Medi 02
Medi 01
David Smith4v2Chew Wei Lun
Awst 31
Awst 30
Awst 29
USA 49 v 54 Great Britain
Awst 28
Cymwys ar gyfer Terfynol A ar Awst 29
Ian Seidenfeld 3 v 0 Paul Karabardak
Kim Hyeon Uk 3 v 0 Tom Matthews
Awst 27
Awst 26
Awst 25
Athletwyr Cymraeg sy'n cystadlu yn Tokyo 2020
Darganfyddwch mwy am yr athletwyr o Gymru a fydd yn cynrychioli ParalympicsGB yn Japan yn ystod yr haf:
Hollie Arnold MBE
Chwaraeon
Athletau // F46 GwaywffonDyddiad Geni
26 / 06 / 1994O
Grimsby (symudodd i Gymru yn 16 oed)Hollie Arnold MBE yw'r bencampwraig Baralympaidd bresennol - heb sôn am ei phedwar teitl yn olynol ym Mhencampwriaethau Athletau’r Byd yr IPC - ac mae'n mynd i'w phedwerydd Gemau Paralympaidd gyda'r un mantra cystadleuol, sef bod rhaid i chi fod y gorau yn y byd a'r gorau ar y diwrnod i ennill aur.
Fe daflodd waywffon am y tro cyntaf mewn diwrnod cyflwyniad i athletau o’r enw Star Track yn 2006, ac mae’n cofio meddwl ei bod “fel petai wedi teithio’n eithaf pell”.
Ychydig a wyddai hi ar y pryd bod honno’n foment fyddai’n newid ei bywyd!
Dair blynedd yn ddiweddarach yn unig, Hollie, yn 14 oed a 74 diwrnod ar y pryd, oedd yr athletwr maes ieuengaf erioed i gystadlu yn y Gemau Paralympaidd. Taflodd orau personol a gorffen ychydig y tu allan i'r 10 uchaf mewn categori cymysg yn Beijing, ond yn fwy arwyddocaol yng Ngemau 2008 y syrthiodd Hollie mewn cariad â'r waywffon, ac o'r eiliad honno ymlaen mae hi wedi ymroi i fod yn rym mawr yn fyd-eang yn y categori gwaywffon F46.
Yn fuan wedyn symudodd ei theulu i Gymru fel bod Hollie yn gallu mynd i Goleg Ystrad Mynach ac elwa o'r rhaglenni hyfforddi o safon byd ym Met Caerdydd.
Ac fe weithiodd yr hyfforddiant, oherwydd yn 2010 enillodd Hollie arian ym Mhencampwriaethau Iau y Byd IWAS, ac aur yn yr un twrnamaint flwyddyn yn ddiweddarach.
Ar ôl ennill efydd ym Mhencampwriaethau Athletau’r Byd IPC yn 2011, gorffennodd Hollie yn bumed yn y Gemau Paralympaidd yn Llundain yn 2012.
O'r fan honno fe ddechreuodd pethau newid iddi - gyda Hollie yn ennill teitlau Pencampwriaethau'r Byd IPC gefn wrth gefn yn Lyon (2013) a Doha (2015) yn y drefn honno wrth iddi baratoi ar gyfer Gemau Paralympaidd 2016 yn Rio.
Ac roedd y Gemau hynny’n rhai syfrdanol i Hollie, wrth iddi ddod yn bencampwraig Baralympaidd ac ennill yr aur gyda thafliad i dorri record y byd.
Ac roedd y medalau aur a'r recordiau’n dal i lifo i mewn. Yn 2017 enillodd aur ym Mhencampwriaethau Athletau’r Byd IPC yn Llundain gyda record byd newydd arall, daeth yn bencampwraig Ewropeaidd yn 2018 ac yn bencampwraig Gemau'r Gymanwlad yn ddiweddarach yn yr un flwyddyn, gyda thafliad record byd newydd arall i ennill yr aur ar yr Arfordir Aur.
Yn 2019, enillodd Hollie ei phedwerydd teitl mawr yn olynol drwy ennill aur yn Dubai, gan osod record Ewropeaidd a phencampwriaeth newydd.
I gydnabod ei chyflawniadau ysbrydoledig yn y byd chwaraeon, cafodd Hollie MBE yn Anrhydeddau’r Flwyddyn Newydd yn 2017 - ac yn 2020 ymddangosodd ar I’m a Celebrity… Get Me Out of Here! ar ITV.
“Mae'r cyfan yn dibynnu ar y chwe thafliad yna ac os na allwch chi fwynhau'ch hun tra rydych chi yn y foment honno a chanolbwyntio, digon o ffocws, pam ei wneud e? Rydw i wedi dysgu llawer o'r llynedd ar gyfer mynd i Tokyo ond ie, rydw i'n mynd i fynd allan yna a gobeithio gwneud fy ngorau glas ac yn sicr ’fydda’ i ddim yn ildio heb frwydr.”
Uchafbwyntiau Gyfra
Gemau Paralymaidd
2016 – Aur, Record Byd, Rio
2012 – 5th, Gorau Personol Newydd, Llundain
2008 – 11th, Gorau Personol Newydd, Beijing. Yn 14 oed a 74 diwrnod, Hollie oedd yr athletwr ieuengaf i gystadlu yn y Gemau Paralympaidd.
Pencampwriaethau yr WPA (gynt: Pencampwriaethau'r Byd yr IPC Athletics)
Sicrhaodd Hollie bedwar teitl Pencampwriaethau Athletau’r Byd IPC yn olynol, ar ôl ennill aur yn Lyon (2013), Doha (2015), Llundain (2017) a Dubai (2019).
2019 – Aur, Dubai
2017 – Aur, Record Byd, Llundain
2015 – Aur, Doha
2013 – Aur, Lyon
2011 – Efydd, Christchurch
Pencampwriaethau Ewrop yr WPA (gynt: Pencampwriaethau'r Ewrop yr IPC Athletics)
2018 – Aur, Berlin
2012 – Arian, Stadskanaal
Commonwealth Games (presenting Wales)
2018 – Aur, Record Byd, Gold Coast
Yn 2018, daeth Hollie y taflwr gwaywffon cyntaf erioed i ddal pob un o’r pedwar prif deitl yn yr un cylch o bedair blynedd Paralympaidd / Olympaidd: Gemau Paralympaidd Rio (a record byd) 2016, Pencampwriaethau’r Byd yn Llundain 2017 (a record byd), Pencampwriaethau Ewropeaidd 2018 (Berlin) a Gemau'r Gymanwlad 2018 (Arfordir Aur) lle cafodd record byd arall.
Cymryd Rhan
Jim Roberts
Chwaraeon
Rygbi Cadair OlwynDyddiad Geni
03 / 09 / 1987O
Y TrallwngCafodd Jim lid yr ymennydd bacterol ym mis Mehefin 2007, ychydig ar ôl cwblhau ei flwyddyn gyntaf ym Mhrifysgol Coventry. Roedd ar beiriant cynnal bywyd ac mewn coma o fewn 24 awr i gael y symptomau a threuliodd ddwy flynedd a hanner yn yr ysbyty.
Yn syth ar ôl cael ei ryddhau o'r ysbyty, dychwelodd Jim i Brifysgol Coventry i orffen ei astudiaethau, gan raddio yn 2013 gyda gradd anrhydedd dosbarth cyntaf mewn Technoleg Dylunio Pensaernïol - a chyflwynwyd gwobr myfyriwr rhagorol Sefydliad Siartredig y Technolegwyr Pensaernïol iddo.
Cafodd ei gyflwyno i rygbi cadair olwyn yn 2010 gan nyrs a oedd yn gweithio yn yr ysbyty adfer. Ychydig a wyddai'r nyrs fod Jim wedi chwarae rygbi yn yr ysgol yn Aberhonddu, ac ar ôl gadael y brifysgol dechreuodd gystadlu eto.
Symudodd Jim drwy’r rhengoedd yn gyflym ac mae wedi chwarae ym mhob twrnamaint mawr ers ymuno â charfan Prydain Fawr ym mis Mai 2013 - gan ennill Pencampwriaethau Ewrop ddwywaith fel rhan o dîm Prydain Fawr.
Uchafbwynt ei yrfa rygbi cadair olwyn oedd chwarae yng Ngemau Paralympaidd Rio 2016. Gorffennodd Prydain Fawr yn y pumed safle, ar ôl colli o ddwy gôl i enillwyr y fedal aur, Awstralia, yn y pen draw a cholli lle yn y rownd gynderfynol i Ganada o un gôl mewn goramser dwbl.
Mae Jim yn gweithio fel siaradwr ysbrydoledig mewn ysgolion a digwyddiadau corfforaethol.
“Nôl yn 2010, roedd gennym ni nyrs oedd yn gweithio yn yr ysbyty adfer ac yn gweithio gyda thîm Prydain Fawr ar y pryd, ac fe wnaeth hi fy nghyfeirio i at y gamp a dweud efallai y byddai gen i’r nodweddion i fod yn eithaf da yn y gamp yma. Fe wnes i edrych ar y gamp ond fy mlaenoriaeth i ar y pryd oedd cwblhau fy ngradd, felly fe es i’n ôl i’r brifysgol a chwblhau’r ddwy flynedd olaf. Wedyn yn 2012 fe roddais i gynnig ar y gêm eto, roeddwn i’n meddwl ei bod yn eithaf cŵl a dyna pryd wnes i wthio ymlaen gyda fy rygbi wedyn.
“Rydw i’n mwynhau elfen gorfforol y gamp. Mae eich ysgwyddau chi bob amser yn cymryd yr ergydion ond i fod yn onest, y cadeiriau sy'n cael eu cam-drin fwyaf. Rydw i fel arfer yn torri cadair unwaith bob dwy flynedd ac maen nhw’n costio tua £6000 felly rydw i'n aml yn meddwl y dylwn i fod wedi nofio, lle mae'r gost yn ddim ond pâr o gogls a dillad nofio!
“Rydw i’n chwarae i ennill, dydw i ddim yn chwarae i fod yn ail nac yn drydydd nac yn bedwerydd, felly dyna ble mae fy mhen i, rydw i’n mynd am y fedal aur yn Tokyo, dyna’r unig beth ar fy meddwl i. Mae’n dynn iawn mewn rygbi cadair olwyn, yn Rio fe fethon ni gael lle yn y rownd gyn-derfynol o un gôl mewn goramser dwbl. Yr unig beth sy’n gwahanu’r timau ydi pwy bynnag sydd ei eisiau fwyaf ar y diwrnod.”
UCHAFBWYNTIAU GYRFA
2019 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd
2018 - 4ydd, Pencampwriaethau'r Byd
2017 – Aur, Pencampwriaeth Ewropeaidd
2016 - 5ed, Gemau Paralympaidd Rio
2015 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd
2014 - 5ed, Pencampwriaethau'r Byd
Cymryd Rhan
Sabrina Fortune
Chwaraeon
Athletau // F20 Taflu'r ShotDyddiad Geni
25 / 05 / 1997O
Yr WyddgrugYmunodd Sabrina â chlwb athletau pan oedd yn 11 oed a dechreuodd gystadlu mewn twrnameintiau lleol yn 2008.
Yn 2014 teithiodd i São Paulo i gymryd rhan yng Ngemau Olympaidd Paralympaidd Ysgolion, gan ennill medal aur yn y gystadleuaeth Taflu Maen F20. Yn yr un flwyddyn, cymerodd ran yn ei Grand Prix IPC cyntaf yn Grosseto, yr Eidal.
Yn 2015, dewiswyd Sabrina ar gyfer tîm Prydain Fawr a chystadlodd ym Mhencampwriaethau Athletau'r Byd IPC yn Doha, lle daeth yn bedwerydd.
Yn ystod y cyfnod cyn Gemau Paralympaidd Rio 2016, cystadlodd Sabrina ym Mhencampwriaethau Athletau'r IPC yn Grosseto lle daeth yn bedwerydd hefyd.
Arweiniodd llwyddiant Sabrina at gael ei dewis ar gyfer Tîm Prydain Fawr yng Ngemau Paralympaidd haf 2016 – tafliad gorau o 12.94 metr gan sicrhau'r fedal efydd iddi.
Yn 2018, enillodd Sabrina y fedal aur ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd Para Athletau'r Byd gyda thafliad record pencampwriaeth o 13.30 metr.
Ym Mhencampwriaethau Para Athletau'r Byd 2019 yn Dubai, enillodd Sabrina fedal aur gyda thafliad record pencampwriaeth arall o 13.91 metr.
Mae'n mynd i'r Gemau Paralympaidd yn Tokyo eleni fel rhif un y byd yn y gystadleuaeth Taflu Maen F20.
Wrth hyfforddi ar gyfer ei hail Gemau Paralympaidd, mae Sabrina wedi bod yn taflu maen i 14 metr – ychydig o gentimedrau yn llai na record bresennol y byd.
“Fe wnaeth popeth syrthio i’w le wrth hyfforddi, rwy'n gobeithio yr aiff pethau'n dda yn Tokyo hefyd. Rydw i bob amser yn dweud wrth bobl am beidio â chymryd sylw o beth mae pobl eraill yn ei daflu ar yr amod dy fod yn dy drechu dy hun. Yr unig beth ydw i'n ei obeithio ei gael yn Tokyo ydi fy nhafliad personol gorau. Os daw record byd, neu os daw medal aur, mae'n siŵr y bydd hynny'n anhygoel. Rydw i'n credu y byddaf yn neidio i fyny ac i lawr am oes os yw'n digwydd, ond rydw i eisiau cael fy nhafliad gorau yn gyntaf!
“Mae chwaraeon wedi gwneud cymaint i mi; mae'n golygu popeth. Er fy mod i’n berson positif nawr, doeddwn i ddim pan oeddwn i'n iau – a chwaraeon sydd wedi rhoi'r cyfle hwnnw i mi ddod yn bwy ydw i heddiw. Mae chwaraeon wedi rhoi'r hyder i mi gael fy nghyfweld ar gamera. Pan oeddwn i’n iau, fe fyddwn wedi rhedeg i lawr y ffordd i fynd allan o'r ffordd!
"Mae rhywbeth anghredadwy hefyd am gael dy ddewis unwaith eto i allu mynd i rywle mor anhygoel â Tokyo. Ar ôl Rio doeddwn i ddim yn gwybod a fyddwn i'n cael mynd i ail Gemau Paralympaidd, ond mae gallu gwneud hynny yn anhygoel.”
UCHAFBWYNTIAU GYRFA
2020 – 5ed, Pencampwriaethau Dan Do Prydain
2019 – Aur, Pencampwriaethau Para Athletau'r Byd
2019 – Arian, Pencampwriaethau Cymru
2018 – Arian, Pencampwriaethau Para Athletau'r Byd
2018 – Arian, Pencampwriaethau Cymru
2017 – Arian, Pencampwriaethau Cymru
2016 – Efydd, Gemau Paralympaidd Rio
2015 - 4ydd, Pencampwriaethau'r Byd Athletau IPC
2014 – Aur, Gemau Paralympaidd Ysgolion Brasil
Cymryd Rhan
Beth Munro
Chwaraeon
Taekwondo // K44Dyddiad Geni
23 / 06 / 1993O
Lerpwl (byw yng Nghymru, mam yn Gymraes)Roedd hi’n chwaraewraig pêl fasged ac yn taflu’r waywffon cyn cael ei sgowtio mewn digwyddiad anabledd aml-gamp gan Chwaraeon Anabledd Cymru yn 2019. Arweiniodd hynny at roi cynnig ar taekwondo.
Doedd hi erioed wedi rhoi cynnig ar grefft ymladd o’r blaen ond diolch i’w gallu naturiol, ei phenderfyniad a’i hymroddiad, mae wedi carlamu i’r brig. Gan ennill medal aur yn ei chystadleuaeth ryngwladol gyntaf un, yn nhwrnamaint Cymhwyso Olympaidd Taekwondo Ewrop 2021 ym Mwlgaria, enillodd Beth ei lle yn Tokyo lle bydd yn ymddangos yn y Gemau Paralympaidd am y tro cyntaf.
“Pe baech chi wedi dweud cyn mis Hydref 2019 y byddwn i’n mynd i’r Gemau Paralympaidd, fe fyddwn i wedi dweud “na, byth, dim fi”. Roedd e ar fy rhestr i o bethau i’w cyflawni, ond yn y categori ‘amhosib’ efallai, oherwydd doeddwn i byth yn meddwl ei fod yn realistig, go iawn.
“Os oes gennych chi freuddwyd a bod y cyfle’n codi, peidiwch â gadael iddo lithro drwy’ch dwylo, eich llaw, faint bynnag sydd gennych chi, manteisiwch arno oherwydd rydw i rŵan ar fy ffordd i’r Gemau. Mae’n freuddwyd sydd wedi dod yn wir ac weithiau dwi’n gorfod pinsio fy hun i wneud yn siŵr bod hyn yn digwydd go iawn. Os ydych chi’n berson anabl, manteisiwch ar bob cyfle a chredu yn eich breuddwydion – dwi’n brawf eu bod nhw’n dod yn wir.”
UCHAFBWYNTIAU GYRFA
2021 – Aur, Twrnamaint Cymhwyso Olympaidd Taekwondo Ewrop 2021, Bwlgaria.
Cymryd Rhan
Aled Davies MBE
Chwaraeon
Athletau // F63 Taflu'r ShotDyddiad Geni
24 / 05 / 1991O
Pen-y-bont ar OgwrYm myd taflu, Aled yw’r dyn i’w guro. Yn dod o deulu hoff o chwaraeon, roedd yn athletwr o oedran ifanc iawn, gan nofio dros Gymru pan oedd yn blentyn. Gorffennodd ar y podiwm ym Mhencampwriaethau Iau’r Byd yr IWAS nifer o weithiau.
Yn 2005, cafodd wahoddiad gan Chwaraeon Anabledd Cymru i roi cynnig ar athletau gyda grŵp o Baralympiaid elît, gan droi ei law at daflu maen a disgen am y tro cyntaf. Gan deimlo o’r diwedd ei fod wedi dod o hyd i faes chwarae gwastad am y tro cyntaf, roedd unrhyw beth yn bosib i Aled.
Gan fynd yn llythrennol o nerth i nerth, does dim terfyn i’w alluoedd. Mae wedi bod yn bencampwr y byd deirgwaith ac wedi ennill dwy fedal aur Baralympaidd yn y ddisgen a thaflu maen.
Does neb wedi curo Aled mewn prif dwrnamaint ers naw mlynedd. Enillodd ei fedal aur ddiwethaf ym Mhencampwriaeth Ewropeaidd Para Athletau’r Byd yng Ngwlad Pwyl (1-5 Mehefin 2021).
Derbyniodd Aled MBE yn Rhestr Anrhydeddau’r Flwyddyn Newydd 2013.
Bydd Aled yn ymddangos yn y Gemau Paralympaidd am y pedwerydd tro a bydd yn gobeithio taro’r tri ac ychwanegu at ei fedalau aur yn Llundain a Rio.
“Rwy’n gwybod bod pobl wedi fy ngwneud yn ffefryn a’r dyn i’w guro ond does dim teimlad gwell na gweld eich enw ar daflen y tîm a gwybod byddwch chi ar yr awyren.
“Covid yw’r her anoddaf eto i unrhyw athletwr proffesiynol yn fy marn i. Yr unig beth oeddwn i’n gallu ei wneud oedd meddwl, ‘iawn, beth sy’n bosib?’. ‘Nes i greu ardal hyfforddi, troi’r garej yn gampfa ac adeiladu cylch yn fy ngardd, gan daflu at rwydi cargo enfawr yn hongian o goed!
“Rydw i wrth fy modd gyda beth rwy’n ei wneud ond mae’r pwysau o orfod perfformio bob tro yn drwm, a phobl ydyn ni wedi’r cyfan. Pan stopiodd popeth [oherwydd Covid] ‘nes i sylweddoli, chi’n gwybod beth, rwy’n lwcus, mae gen i’r swydd ddelfrydol sy’n dod yn naturiol i mi, a dydw i ddim yn barod i bethau ddod i ben.
“Rydw i ar bigau’r drain i gael allan yna a gwneud beth ges i fy ngeni i’w wneud yn fy marn i – hyd yn oed os yw hynny’n ‘gawslyd’! Mae wedi bod yn swydd i mi ac rydw i’n gwybod ei bod yn fraint. Er gwaethaf popeth sy’n digwydd, rydyn ni’n rhan o hanes, ble bynnag mae’r Gemau. Bydd pobl yn edrych yn ôl ac yn cofio hyn. Dim ond gobeithio galla’ i wneud fy marc draw yn Tokyo a dod â’r aur adref!”
UCHAFBWYNTIAU GYRFA
Gemau Paralympaidd
2016 – Aur, Rio (Taflu Maen F42)
2012 – Aur, Llundain (Disgen F42)
2012 – Efydd, Llundain (Taflu Maen F42 ac F44)
Pencampwriaethau’r Byd yr IPC
2019 – Aur, Dubai (Taflu Maen F42)
2017 – Aur, Llundain (Disgen F42)
2017 – Aur, Llundain (Taflu Maen F42)
2015 – Aur, Doha (Disgen F42)
2015 – Aur, Doha (Taflu Maen F42)
2013 – Aur, Lyon (Taflu Maen F42)
2013 – Aur, Lyon (Disgen F42)
2011 – Arian, Christchurch (Disgen F42)
Pencampwriaethau Ewrop yr WPA
2021 – Aur, Bydgoszcz (Taflu Maen F63)
2018 – Aur, Berlin (Taflu Maen ac Disgen F63)
2016 – Aur, Grosseto (Taflu Maen F42)
2016 – Aur, Grosseto (Disgen F42)
2014 – Aur, Abertawe (Taflu Maen F42)
2014 – Aur, Abertawe (Disgen F42)
Gemau’r Gymanwlad
2014 – Arian, Glasgow (Disgen F42 ac F44)
Cymryd Rhan
Ben Pritchard
Chwaraeon
Rhwyfo // PR1 M1xDyddiad Geni
15 / 03 / 1992O
AbertaweYn ystod ei fagwraeth ar y Gŵyr, datblygodd Ben ei awch cystadleuol drwy ddysgu hwylio yng Nghlwb Hwylio’r Mwmbwls. Trodd hyn yn angerdd a thalent yn y byd beicio a’r triathlon, cyn i ddamwain yn 2016 ei barlysu o’i ganol i lawr.
Dechreuodd Ben rwyfo am y tro cyntaf wrth adfer yn Ysbyty Stoke Mandeville. Roedd wrth ei fodd gyda’r rhyddid roedd rhwyfo’n ei roi iddo, yn ogystal â’r cyfle i gystadlu. Ni wnaeth y natur benderfynol yma osgoi sylw Rhwyfo Prydain, oherwydd yn 2017 ymunodd â’r Garfan Ddatblygu Para.
Fe wnaeth Ben gryn argraff ar ei ymddangosiad cyntaf dros Dîm Rhwyfo Prydain yn 2019, gan ennill dwy fedal efydd yn Regata Ryngwladol Gavirate, cyn ennill medal efydd arall yn ei Gwpan y Byd cyntaf yn Poznan.
Wedi’i ddewis i gynrychioli Prydain Fawr fel rhwyfwr sengl y dynion PR1 ym Mhencampwriaethau’r Byd yn 2019, daeth Ben I’r pedwerydd safle, dim ond eiliad i ffwrdd o fedal.
Bydd Ben yn cystadlu yn y Gemau Paralympaidd am y tro cyntaf yn Tokyo eleni.
“Mae pob plentyn yn breuddwydio am gystadlu yn y Gemau Olympaidd neu Baralympaidd. Bum mlynedd yn ôl, roeddwn i mewn gwely ysbyty, a nawr mae gen i le ar yr awyren i Tokyo. Fedra i ddim ei roi mewn geiriau, mae’n foment orfoleddus ac yn deimlad anhygoel.”
UCHAFBWYNTIAU GYRFA
2021 – Arian, Pencampwriaethau Ewrop Varese
2019 – 4ydd, Pencampwriaethau Rhwyfo’r Byd, Awstria
2019 – Efydd, Cwpan Rhwyfo’r Byd, Gwlad Pwyl
Cymryd Rhan
Laura Sugar
Chwaraeon
Canŵ // KL3Dyddiad Geni
07 / 02 / 1991O
Caergrawnt (Tad o Gymru)Mae Laura Sugar wedi cystadlu ar lefel ryngwladol mewn tair camp wahanol – gan chwarae hoci dros Gymru, cyrraedd rownd derfynol athletau ddwywaith yn y Gemau Paralympaidd yn Rio (gan orffen yn 5ed yn y 100m a’r 200m T44), ac ennill medalau canŵio ym Mhencampwriaethau Ewrop a’r Byd.
Gemau Paralympaidd 2012 yn Llundain ysbrydolodd Laura i roi cynnig ar athletau.
Gorffennodd yn 4ydd ac yn 5ed yn y rasys 200m a 100m yn y drefn honno yn ei Phencampwriaeth y Byd gyntaf yn 2013, cyn cipio dwy fedal efydd yn yr un rasys ym Mhencampwriaeth Ewrop yn Abertawe flwyddyn yn ddiweddarach.
Yn 2016, enillodd fedal efydd arall yn y 200m ym Mhencampwriaeth Ewrop yn yr Eidal, a mynd cam ymhellach dros 100m drwy ennill y fedal arian.
Gorffen yn bumed oedd hanes Laura yn y ddwy ras sbrint yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio, cyn cystadlu o flaen torf gartref ym Mhencampwriaeth y Byd 2017 yn Llundain, ond doedd dim gorffen ar y podiwm y tro hwn.
Cysylltodd British Canoeing â Laura, gan gynnig treial iddi yn y dosbarth KL3. Cafodd dymor cyntaf campus ar y dŵr yn 2019, gan ennill medal efydd Ewropeaidd yng Ngwlad Pwyl a’r fedal arian ym Mhencampwriaeth y Byd yn Hwngari.
Enillodd Laura ei lle yng Ngemau Paralympaidd Tokyo drwy gipio’r fedal aur yn y 200m KL3 i Ferched yng nghystadleuaeth cymhwyso Paralympaidd Ewrop ar gyfer Rasys Sbrint Canŵio yn Szeged, Hwngari. Gan fod y digwyddiad yn gystadleuaeth Cwpan y Byd hefyd, dyma ei medal aur gyntaf hi mewn Prif Bencampwriaeth.
“Mae gallu rhoi cynnig ar gamp arall a chael lle ar yr awyren yna i Tokyo wir yn anhygoel. Athletau, canŵio, dim ots, mae bod yn nhîm Paralympaidd Prydain yn deimlad arbennig.”
“Yn amlwg, does dim dweud beth yw potensial y cystadleuwyr o weddill y byd. Mae ambell un dydw i heb eu rasio ers dwy flynedd, ac un o’r rheini yw Pencampwr y Byd ar hyn o bryd, felly does dim dweud beth fydd y canlyniad. Ond mae gwybod bod y cyfle yna gen i – dwi’n gwybod ‘mod i’n un o’r goreuon ac yn gallu brwydro mewn rasys caled. Mae’n deimlad braf mynd i Tokyo yn gwybod bod cyfle gen i.”
Uchafbwyntiau ei Gyfra
2021 – Aur, Cwpan y Byd a chystadleuaeth cymhwyso Paralympaidd Ewrop ar gyfer Rasys Sbrint Canŵio, Hwngari (200m KL3 i Ferched)
2019 – Arian, Pencampwriaeth y Byd, Hwngari (200m KL3)
2019 – Efydd, Pencampwriaeth Ewrop, Gwlad Pwyl (200m KL3)
2016 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Rio (100m T44)
2016 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Rio (200m T44)
2016 – Arian, Pencampwriaeth Athletau Ewrop yr IPC, Yr Eidal (100m T44)
2016 – Arian, Pencampwriaeth Athletau Ewrop yr IPC, Yr Eidal (200m T44)
2014 – Efydd, Rownd Derfynol Grand Prix yr IPC (100m T43-44)
2014 – Efydd, Pencampwriaeth Athletau Ewrop yr IPC, Abertawe (100m T44)
2014 – Efydd, Pencampwriaeth Athletau Ewrop yr IPC, Abertawe (200m T44)
2014 – 4ydd, Pencampwriaeth Athletau Ewrop yr IPC, Abertawe (Naid Hir T44)
2013 – 4ydd, Pencampwriaeth y Byd, (200m T44)
2013 – 5ed, Pencampwriaeth y Byd, (100m T44)
2013 – Efydd, Rownd Derfynol Grand Prix yr IPC (T43-47 100m)
Chwaraeodd Laura hoci dros dimau dan 17 a dan 18 Cymru. Hi oedd capten Cymru ar lefel dan 21, ac enillodd 16 cap i’r prif dîm.
Cymryd Rhan
Dave Phillips
Chwaraeon
SaethyddiaethDyddiad Geni
22 / 04 / 1966O
CwmbrânFe ddeffrodd Dave un bore heb deimlad yn ei goes dde, ac ar ôl chwe wythnos yn yr ysbyty cafodd ddiagnosis o straen atglafychol o sglerosis ymledol.
Ar ôl cael ei orfodi i ymddeol yn gynnar yn 46 oed o’i swydd gyda Tata Steel, perswadiodd ei wraig Angie ef, yn 2013, i ddechrau cymryd rhan mewn saethyddiaeth eto. Yn ei arddegau hwyr, roedd Dave yn y pumed safle ym Mhrydain yn y gamp, ond oherwydd ymrwymiadau gwaith a theulu nid oedd wedi cystadlu am 30 mlynedd.
Ymunodd Dave â Chlwb Saethyddiaeth Llantarnam ac roedd ar fin cystadlu’n rhyngwladol am y tro cyntaf yn Nhwrnamaint Safleoedd Byd Para 2014 pan gafodd ei offer saethyddiaeth ei ladrata o'i gar.
Angie ddaeth i'r adwy eto, gan roi gwybod i’r heddlu pan welodd y cit ar werth. Cafodd y troseddwr ei ddal a dychwelwyd yr offer - gan ganiatáu i Dave deithio i’r twrnamaint yn Nove Mesto yn y Weriniaeth Tsiec ac ennill aur (fel rhan o dîm y dynion) ac efydd (fel rhan o’r tîm cymysg).
Cynrychiolodd Brydain Fawr hefyd ym Mhencampwriaethau Para Ewrop yn Notwill, y Swistir, lle enillodd aur tîm ac efydd tîm cymysg, ynghyd â gorffen yn bumed yn y gystadleuaeth unigol.
Gyda chefnogaeth seicolegydd a ffisiotherapydd, ynghyd â rhaglen hyfforddi sy’n cael ei harwain gan yr athletwr a stôl saethu bwrpasol i gyd gan Chwaraeon Anabledd Cymru, dringodd Dave i fyny'r safleoedd a daeth yn rhif un Cymru yn 2016.
Cystadlodd am y tro cyntaf yn y Gemau Paralympaidd yn Rio yn 2016, gan gystadlu yn y gystadleuaeth tîm cymysg ochr yn ochr â Tania Nadarajah. Cafodd y pâr eu bwrw allan yn rownd gogynderfynol y gystadleuaeth tîm cymysg adwyro mewn gêm llawn cyffro a cholli i’r prif ddetholion, Iran, o 5-4.
“Dydw i ddim yn gallu rheoli pobl eraill, felly dydw i ddim yn gwybod ydyn nhw’n mynd i saethu’n dda neu’n wael ar y pryd. Dim ond meddwl am yr hyn rydw i'n ei wneud allaf i, a 'mhrosesau fy hun. Rydw i'n credu bod gen i'r gallu a dydw i ddim yn poeni am bethau pan fyddaf ar y maes cystadlu.”
“Mae llawer o saethyddwyr yn teimlo adrenalin mawr, a all fod yn bositif wrth gwrs, ond am ryw reswm dydw i ddim yn mynd i banig.”
“Rydw i’n gwybod beth i’w wneud. Dydi pethau ddim bob amser yn mynd fel y cynllun, ond rydw i'n gwybod beth i'w wneud felly rydw i'n bwrw ymlaen â hynny. Dim ond gwneud fy ngorau alla’ i.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2016 – Rownd Gogynderfynol, Gemau Paralympaidd Rio (tîm cymysg, adwyro)
2014 – Aur, Twrnamaint Safleoedd Byd Para, y Weriniaeth Tsiec (tîm y dynion, adwyro)
2014 – Efydd, Twrnamaint Safleoedd Byd Para, y Weriniaeth Tsiec (tîm cymysg, adwyro)
2014 – Aur, Pencampwriaethau Para Ewrop, y Swistir (tîm y dynion, adwyro)
2014 – Efydd, Pencampwriaethau Para Ewrop, y Swistir (tîm cymysg, adwyro)
Cymryd Rhan
David Smith MBE
Chwaraeon
Boccia // BC1Dyddiad Geni
02 / 03 / 1989O
Eastleigh (yn byw yn Abertawe)Bydd unrhyw un sy'n gwybod unrhyw beth am boccia fel camp yn gwybod am David Smith, gan fod cysylltiad anorfod rhwng y ddau - ers bron i 20 mlynedd.
Chwaraeodd David, a gafodd ddiagnosis o barlys yr ymennydd yn fabi, Boccia am y tro cyntaf yn chwech oed pan gystadlodd ei ysgol mewn twrnamaint gemau iau cenedlaethol yn Stoke Mandeville.
Chwaraeodd hoci cadair olwyn a phêl droed cadair olwyn hefyd a chystadlu mewn Para-athletau, ac roedd yn ddrymiwr brwd, ond mewn boccia yr oedd yn serennu. Yn 14 oed, David oedd y Pencampwr Boccia Prydeinig ieuengaf erioed, gan guro capten Prydain Fawr ar y pryd yn 2003.
Cystadlodd David yn rhyngwladol am y tro cyntaf cyntaf ym Mhencampwriaethau Ewrop yn 2005, gan ennill arian yn Porto.
Wedyn, yn 18 oed, daeth yn bencampwr dwbl y byd ar ôl ennill ei aur Unigol Rhyngwladol mawr cyntaf ym Mhencampwriaethau’r Byd yn Vancouver yn 2007, ac wedyn yr aur yn y gystadleuaeth Tîm BC1/2.
Yng Ngemau Paralympaidd 2008 yn Beijing, enillodd David aur yn y gystadleuaeth Tîm BC1/2. Ar ôl dychwelyd i'r DU, aeth i Brifysgol Abertawe i astudio Peirianneg Awyrofod. Mae wedi byw yn Abertawe ers hynny ac mae'n mwynhau'r cyfleusterau hyfforddi gwych sydd ar gael yno.
Arweiniodd aur Unigol ym Mhencampwriaethau Ewrop 2009 ym Mhortiwgal ac efydd Tîm ym Mhencampwriaethau’r Byd yn Belfast yn 2011 at le i David yng Ngemau Paralympaidd 2012 yn Llundain - lle enillodd arian yn yr Unigol BC1 mewn gêm llawn cyffro yn erbyn y gwrthwynebydd Pattaya Tadtong (Gwlad Thai), a sicrhau efydd yn y gystadleuaeth Tîm BC1/2.
Dilynodd aur Unigol a Thîm ym Mhencampwriaethau Ewrop 2013 ym Mhortiwgal, aur Unigol ac efydd Tîm ym Mhencampwriaethau’r Byd yn 2014 yn Beijing ac aur Tîm ym Mhencampwriaethau Ewrop yn Guildford wedyn - cyn i David gystadlu yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio gyda steil gwallt bythgofiadwy - mohawk glas!
Enillodd fedal aur gyda buddugoliaeth gofiadwy o 5-0 yn erbyn Daniel Perez (Yr Iseldiroedd) i ddod yn gyd-chwaraewr boccia mwyaf llwyddiannus Prydain erioed.
Doedd dim camgymryd ei statws wrth i fedalau aur Unigol eraill ddilyn ym Mhencampwriaethau’r Byd 2018 yn Lerpwl ac ym Mhencampwriaethau Ewrop 2019 yn Porto, gan roi coron driphlyg anhygoel iddo o fuddugoliaethau mewn twrnameintiau mawr - gan ddal teitlau Paralympaidd, Ewropeaidd a Byd ar yr un pryd.
Mae David wedi parhau’n ddiguro ym Mhencampwriaethau Prydain Fawr ers 2004 ac yn 2017 cafodd MBE yn Rhestr Anrhydeddau'r Flwyddyn Newydd am ei wasanaethau i boccia.
Mae David yn teithio i Tokyo - a'i bedwerydd Gemau Paralympaidd - fel rhif un y byd.
“Rydw i wedi bod yn rhyw fath o darged am y deuddeng mlynedd diwethaf. Rydw i'n credu eich bod chi’n dod i arfer â’r peth ar ôl ychydig - ond nawr mae gen i'r Gemau Paralympaidd yn Tokyo i ganolbwyntio arnyn nhw.”
“Rydw i’n edrych ymlaen atyn nhw, gan mai fy agwedd i nawr yw y gall unrhyw un ennill a gall unrhyw un golli.”
“Bod dynol ydw i ar ddiwedd y dydd ac weithiau ’fydda’ i ddim yn chwarae'n dda. Efallai y byddaf yn colli, ond dydi pethau ddim am hynny mwyach o reidrwydd. Mae'n ymwneud â chwarae cystal ag y galla’ i a sicrhau bod fy lefel ofynnol i mor uchel â phosib a ’mod i'n wirioneddol anodd fy nghuro.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2019 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Unigol BC1)
2019 – Efydd, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Tîm BC1/2)
2018 – Aur, Pencampwriaethau’r Byd, Lerpwl (Unigol BC1)
2017 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Unigol BC1)
2016 – Aur, Gemau Paralympaidd, Rio (Unigol BC1)
2016 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, Beijing (Unigol BC1)
2015 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Guildford (Tîm BC1/2)
2014 – Aur, Pencampwriaethau’r Byd, Beijing (Unigol BC1)
2014 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, Beijing (Tîm BC1/2)
2013 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Unigol BC1)
2013 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Tîm BC1/2)
2012 – Arian, Gemau Paralympaidd, Llundain (Unigol BC1)
2012 – Efydd, Gemau Paralympaidd, Llundain (Tîm BC1/2)
2011 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, Belfast (Tîm BC1/2)
2009 – Aur, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Unigol BC1)
2008 – Aur, Gemau Paralympaidd, Beijing (Tîm BC1/2)
2007 – Aur, Pencampwriaethau’r Byd, Vancouver (Unigol BC1)
2007 – Aur, Pencampwriaethau’r Byd, Vancouver (Tîm BC1/2)
2006 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, Rio (Tîm BC1/2)
2005 – Arian, Pencampwriaethau Ewrop, Portiwgal (Tîm BC1/2)
2003 – 14 oed, dod y Pencampwr Boccia Prydeinig ieuengaf erioed
Cymryd Rhan
James Ball
Chwaraeon
Beicio // Men's B / Dynion BDyddiad Geni
24 / 06 / 1991O
TorfaenDechreuodd James Ball ei yrfa chwaraeon fel nofiwr, cyn symud i athletau.
Roedd yr athletwr sydd â nam ar ei olwg ar y trywydd iawn i gael ei ddewis i dîm Trac a Maes Prydain yng Ngemau Paralympaidd 2012 yn Llundain, cyn i anaf roi diwedd ar ei obeithion a’i uchelgeisiau. Dyfalbarhaodd ag athletau cyn i gyfres o anafiadau eraill yn 2015 olygu bod ei ddyfodol yn ansicr.
Fel rhan o’r gwaith o adfer ei ffitrwydd, cymerodd James ran mewn profion tyrbo wedi’u trefnu gan British Cycling. Dyna pryd daeth ei botensial ar feic i’r amlwg.
Enillodd ei le ar y Rhaglen Perfformiad o Safon Fyd-eang yn gyflym a chael ei ddewis ar gyfer tîm Pencampwriaeth y Byd yn 2016. Wedi’i baru â’r llywiwr Craig McLean, enillodd James fedal efydd yn y twrnament hwnnw yn Montichiari, yn rhanbarth Lombardy yr Eidal – mae llawer o fedalau Pencampwriaeth y Byd yn y ras sbrint tandem wedi dilyn yr un gyntaf honno.
Aeth James ymlaen i gynrychioli Prydain yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio, lle cipiodd y pumed safle yn y ras 1 cilometr gyda Craig McClean.
Yn 2017, cafodd James ei baru â Matt Rotherham ac enillodd y pâr ddwy fedal aur ym Mhencampwriaeth y Byd yn Los Angeles, gan ddod i’r brig yn y ras 1 cilometr a’r sbrint.
Enillodd ragor o fedalau ym Mhencampwriaeth y Byd yn Rio a Gemau’r Gymanwlad yn y Traeth Aur yn 2018, cyn dychwelyd i frig y podiwm ym Mhencampwriaeth y Byd 2019 yn Apeldoorn, yr Iseldiroedd, gan ennill y ras 1 cilometr ochr yn ochr â Pete Mitchell.
Yn 2020, ffurfiodd James bartneriaeth â Lewis Stewart. Cawson nhw ddechrau addawol dros ben, gan ennill y fedal aur yn y sbrint a’r fedal arian yn y ras 1 cilometr ym Mhencampwriaeth y Byd ym Milton, Canada.
Tokyo fydd ail ymddangosiad James yn y Gemau Paralympaidd.
“Dwi’n teimlo’n falch o’n hun a dweud y gwir, wedi cyrraedd mor bell â hyn. Yn amlwg dydw i ddim yn credu bod anabledd yn rhywbeth sy’n eich cyfyngu a dwi wedi cael fy magu ar chwaraeon Paralympaidd.”
“Yn y pen draw, fe wnaeth eistedd gartref yn gwylio Gemau Paralympaidd 2012 yn Llundain sbarduno popeth yn y ffordd orau bosib.”
Uchafbwyntiau ei Gyfra
2020 – Aur, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Canada (sbrint gyda Lewis Stewart)
2020 – Arian, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Canada (ras 1 cilometr, gyda Lewis Stewart)
2019 – Aur, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Yr Iseldiroedd (ras 1 cilometr gyda Pete Mitchell)
2019 – Arian, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Yr Iseldiroedd (ras 1 cilometr, sbrint gyda Pete Mitchell)
2018 – Arian, Gemau’r Gymanwlad, Awstralia (ras 1 cilometr gyda Pete Mitchell)
2018 – Arian, Gemau’r Gymanwlad, Awstralia (sbrint gyda Pete Mitchell)
2018 – Arian, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Rio (ras 1 cilometr gyda Pete Mitchell)
2018 – Efydd, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Rio (sbrint gyda Pete Mitchell)
2017 – Aur, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Los Angeles (ras 1 cilometr gyda Matt Rotherham)
2017 – Aur, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Los Angeles (sbrint gyda Matt Rotherham)
2016 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Rio (ras 1 cilometr gyda Craig McClean)
2016 – Efydd, Pencampwriaeth Para-feicio Trac y Byd yr UCI, Yr Eidal (sbrint gyda Craig Maclean)
Cymryd Rhan
Gemma Collis-McCann
Chwaraeon
Ffensio Cadair Olwyn // Category ADyddiad Geni
10 / 10 / 1992O
Aylesbury (Mam yn Gymraes)Lai na blwyddyn ar ôl dechrau cymryd rhan yn y gamp ym Mhrifysgol Durham (lle astudiodd y gyfraith), roedd Gemma Collis-McCann yn cystadlu yn ei Gemau Paralympaidd cyntaf yn Llundain 2012.
Ar ôl cludo’r fflam yn y seremoni agoriadol, gorffennodd Gemma yn 8fed yn Épée Tîm y Merched. Yn cystadlu ochr yn ochr â Gabi Down a Justine Moore, dim ond 18 oed oedd cyfartaledd oedran y triawd ifanc.
Cystadlodd hefyd yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio, gan orffen yn wythfed yng Épée Categori A y Merched.
Daeth Gemma y fenyw gyntaf a'r unig fenyw o Brydain i ennill Cwpan y Byd Ffensio Cadair Olwyn, pan enillodd aur yng Nghwpan y Byd Montreal yn 2018.
Roedd hi eisoes wedi ennill pump o’i chwe gêm pŵl ac wedi curo’r prif gymhwysydd, cyn curo Pencampwr Dwbl y Byd 2017 a rhif un y byd, Zsuszanna Kranjyak, yn rownd derfynol Épée Categori A y Merched, gan ennill gêm benderfynu syfrdanol o 15-13.
Mae’r cyfnod clo wedi bod yn anodd dros ben i Gemma. Roedd ei chystadleuaeth ddiwethaf yn Hwngari ym mis Chwefror 2020 a heb unrhyw dwrnameintiau ers hynny, roedd cymhwyso ar gyfer y Gemau Paralympaidd yn Tokyo yn seiliedig ar berfformiadau cyn y pandemig.
Roedd aros yn gêm anodd – ond roedd ymroddiad Gemma yn ddiamheuol. Yn gymaint felly nes iddi symud yn ôl i gartref ei rhieni ym mis Hydref 2020 i'w galluogi i fynychu'r cyfleuster hyfforddiant ffensio elitaidd yn Llundain.
Roedd modd cyfiawnhau ei haberth personol enfawr pan dderbyniodd y newyddion ei bod yn mynd i’w thrydydd Gemau Paralympaidd, lle bydd yn cystadlu yn y cystadlaethau épée a sabre – y tro cyntaf iddi gymhwyso i gystadlu gyda dau arf.
Mae hi'n edrych ymlaen at hynny – a chael ymuno eto â'i gŵr ar ôl dychwelyd o Japan!
Mae Gemma hefyd wedi chwarae dros Gymru dan 25 mewn Pêl Fasged Cadair Olwyn, mae'n Is Gadeirydd y Cyngor Rhyngwladol i Athletwyr Ffensio Cadair Olwyn ac mae'n rhan o Gomisiwn Cydraddoldeb Rhywiol Ffensio Cadair Olwyn y Ffederasiwn Chwaraeon Cadair Olwyn Rhyngwladol.
“Rydw i ar ben fy nigon am fod yn mynd i'r Gemau Paralympaidd yn Tokyo. Rydw i'n credu i bob un ohonom ni ei fod wedi bod yn ddeunaw mis anodd, felly mae'n amlwg bod derbyn y newyddion eich bod chi'n cael mynd wedi'r cyfan yn gyffrous iawn.”
“I mi yn arbennig rydw i wedi bod ar wahân i fy ngŵr ers mis Medi – rydyn ni wedi bod yn byw ar wahân gan fod rhaid i mi symud i ddal ati gyda fy hyfforddiant yn yr unig ganolfan gafodd ei dynodi yn ystod y cyfnod clo. Felly nawr rydw i'n gwybod bod yr holl aberth a’r gwaith caled wedi talu ar ei ganfed. Mae'n wirioneddol enfawr ac rydw i'n gyffrous iawn am y peth.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2018 – Aur, Cwpan y Byd Montreal (Épée Categori A y Merched)
2018 – Efydd, Cwpan y Byd Montreal (Ffoil y Merched)
2016 – 8fed, Gemau Paralympaidd, Rio (Épée Categori A y Merched)
2012 – 8fed, Gemau Paralympaidd, Llundain (Épée Tîm y Merched)
Cymryd Rhan
Harrison Walsh
Chwaraeon
Athletau // F64 DisgenDyddiad Geni
04 / 03 / 1996O
Y MwmbwlsYn dilyn anaf anghyffredin i'w ben-glin wrth chwarae rygbi i Glwb Rygbi Abertawe ym mis Ionawr 2015, wnaeth ei adael heb unrhyw deimlad yn ei droed dde a nam ar ei symudiad, trodd Harrison at athletau para yn 2017.
Ers hynny, mae cyn chwaraewr rhyngwladol a datblygu dan 18 Cymru gyda’r Gweilch wedi mwynhau cynnydd syfrdanol i’r brig.
Yn 2021 cystadlodd Harrison yn ei dwrnamaint Rhyngwladol cyntaf ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd WPA yn Bydgoszc, Gwlad Pwyl – gan ennill efydd gyda thafliad o 54.85 metr oedd yn orau personol iddo.
Bydd nawr yn cystadlu am y tro cyntaf yn y Gemau Paralympaidd yng nghategori F64 y Ddisgen yn Tokyo.
“Rydw i’n barod i gystadlu yn y Gemau Paralympaidd. Rydw i'n gyffrous am fynd allan yno, ac am y profiad y bydd yn ei roi i mi, ac rydw i'n canolbwyntio'n llwyr ar y gystadleuaeth ar yr un pryd.”
“Roedd yn deimlad gwych bod yn y Pencampwriaethau Ewropeaidd diweddar gyda thîm Prydain Fawr. Fe wnes i gystadlu'n dda iawn yng Ngwlad Pwyl, felly nawr rydw i’n gyffrous iawn am fynd i Tokyo a dangos i'r byd beth ydw i’n gallu ei wneud.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2021 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yng Ngwlad Pwyl (Disgen F64)
Cymryd Rhan
Harri Jenkins
Chwaraeon
Athletau // T33 100mDyddiad Geni
04 / 03 / 1996O
Castell-neddDechreuodd Harri gymryd rhan mewn chwaraeon Para drwy ddigwyddiadau Cyfres Insport wedi’u trefnu gan Chwaraeon Anabledd Cymru.
Roedd yn aelod o dîm pêl fasged cadair olwyn cenedlaethol Prydain a enillodd aur ym Mhencampwriaethau Dan 22 Ewrop yn 2014 yn Zaragoza, ac roedd hefyd yn chwarae i dîm cenedlaethol Cymru a Cheltiaid Caerdydd.
Newidiodd Harri, a gafodd ei eni gyda pharlys yr ymennydd, i Bara athletau yn 2015 ac ers hynny mae wedi mynd o nerth i nerth.
Enillodd aur ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd WPA 2018 yn Berlin ac efydd ym Mhencampwriaethau'r Byd 2019 yn Dubai, y ddau yn T33 100m y Dynion.
Ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd WPA yn gynharach eleni, a gynhaliwyd yn Bydgoszc yng Ngwlad Pwyl, hawliodd Harri efydd gydag amser gorau'r tymor o 18.64 – yn agos iawn at ei orau personol o 18.02, er gwaetha’r cyfnod clo hir a orfodwyd gan Covid-19.
“Mae'n wireddu breuddwyd ac yn anrhydedd llwyr cael fy newis ar gyfer fy Ngemau Paralympaidd cyntaf, ac rydw i’n edrych ymlaen yn fawr at fynd allan i Tokyo.”
“Mynd i’r Gemau Paralympaidd ydi’r hyn rydw i wedi bod eisiau ei wneud drwy gydol fy mywyd. Rydw i mewn lle da, dydw i ddim yn nerfus ar hyn o bryd, gawn ni weld sut bydd pethau'n mynd.”
“Rydw i mewn lle da ac rydw i'n gyffrous yn fwy na dim. Rydw i'n gyffrous am fynd allan a mwynhau.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2021 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yng Ngwlad Pwyl (T33/34 100m y Dynion)
2019 – Efydd, Pencampwriaethau'r Byd yn Dubai (T33 100m y Dynion)
2018 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yn Berlin (T33 100m y Dynion)
2014 – Aur, Pencampwriaethau D22 Ewropeaidd yn Zaragoza, Sbaen (pêl fasged cadair olwyn)
Cymryd Rhan
Olivia Breen
Chwaraeon
Athletau // T38 Naid HirDyddiad Geni
26 / 07 / 1996O
Guildford (Mam yn Gymraes)Ni wnaeth cael parlys yr ymennydd rwystro Olivia ‘Livvy’ Breen rhag gwneud popeth roedd ei hefaill anturus Dan yn ei wneud pan oedd yn fach, a chymaint yw ei phenderfyniad anhygoel a’i hysbryd heintus fel nad yw’n ei hatal rhag gwneud unrhyw beth nawr.
Ac mae hynny'n cynnwys ennill aur yng Ngemau'r Gymanwlad, Pencampwriaethau'r Byd a Phencampwriaethau Ewrop – wrth iddi baratoi ar gyfer ei thrydydd Gemau Paralympaidd yn Tokyo.
Wedi bod yn angerddol am chwaraeon erioed, cychwynnodd gyrfa trac a chae ryngwladol Livvy pan gafodd ei chategoreiddio fel athletwraig T38 yn 2012.
Yn yr un flwyddyn cafodd ei dewis i gystadlu yn y Gemau Paralympaidd yn Llundain, lle gorffennodd yn bumed yn y T38 100m, yn wythfed yn y T38 200m a rhedeg amser cymal cyntaf gorau’r tymor i helpu i sicrhau efydd yn y ras gyfnewid 4 x 100m (ochr yn ochr ag aelodau eraill y tîm, Jenny McLoughlin, Bethy Woodward a Katrina Hart).
Cafwyd mwy o lwyddiant rhyngwladol mawr wedyn, gan gynnwys ennill arian (100m T35-38) ac efydd (100m T38) ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd IPC 2014 yn Abertawe, arian (ras gyfnewid 4 x 100m) yng Ngemau'r Gymanwlad 2014 yn Glasgow, aur (ras gyfnewid 4 x 100m) ym Mhencampwriaethau'r Byd IPA 2015 yn Doha ac aur (100m T35-38) ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd IPC 2016 yn Grosseto, yr Eidal.
Yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio hawliodd Livvy y seithfed safle yn y 100m T38 a 12fed yn y Naid Hir T38 ac wedyn aeth ymlaen i ennill aur yn y Naid Hir T38 ym Mhencampwriaethau’r Byd yn Llundain y flwyddyn ganlynol.
Er gwaethaf datblygu tendinitis yn ei phen-glin dde, enillodd Livvy aur (Naid Hir T38) ac efydd (100m T38) yng Ngemau'r Gymanwlad 2018 yn Awstralia ac efydd (100m T38) ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd WPA yn Berlin.
Fel rhan o’i gwaith paratoi ar gyfer Tokyo enillodd Livvy efydd (Naid Hir T38) ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd WPA 2021 yng Ngwlad Pwyl a chollodd allan ar fedal yn y sbrint 100m T38 o ddim ond dau ganfed o eiliad, gan osod gorau personol o 13.01.
“Fe symudais i’n ôl adref i fod gyda fy nheulu yn ystod y cyfnod clo, heb weld fy hyfforddwr am chwe mis ond roeddwn i jyst yn meddwl, 'Liv, defnyddia’r cyfle yma, paid â gwastraffu dy amser, paid â rhoi'r gorau i hyfforddi, defnyddia hwn i weithio ar dy wendidau’, ac fe wnaeth hynny gymaint o wahaniaeth.”
“Dydw i ddim yn meddwl y byddwn i’n rhedeg yn yr amseroedd rydw i wedi bod, ac yn gosod goreuon personol, heb fabwysiadu’r agwedd honno.”
“Rydw i hefyd yn teimlo bod naid fawr yn dod hefyd – ac rydw i’n credu ei bod yn aros amdana i yn Tokyo!”
Uchafbwyntiau Gyfra
2021 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yng Ngwlad Pwyl (Naid Hir T38)
2021 – 4ydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yng Ngwlad Pwyl (100m T38)
2018 – Aur, Gemau'r Gymanwlad yn Awstralia (Naid Hir T38)
2018 – Efydd, Gemau'r Gymanwlad yn Awstralia (100m T38)
2018 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA yn Berlin (100m T38)
2017 – Athletwraig Fenywaidd y Flwyddyn Chwaraeon Anabledd Cymru
2017 – Aur, Pencampwriaethau Byd IPA yn Llundain (Naid Hir T38)
2016 – 7fed, Gemau Paralympaidd Rio (100m T38)
2016 – 12fed, Gemau Paralympaidd Rio (Naid Hir T38)
2016 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd IPC yn Grosseto, yr Eidal (100m T35-38)
2015 – Aur, Pencampwriaethau Byd IPA yn Doha (ras gyfnewid 4 x 100m)
2014 – 7fed, Gemau'r Gymanwlad yn Glasgow (Naid Hir T38)
2014 – Arian, Gemau'r Gymanwlad yn Glasgow (ras gyfnewid 4 x 100m)
2014 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd IPC yn Abertawe (100m T35-38)
2014 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd IPC yn Abertawe (100m T38)
2012 – 5ed, Gemau Paralympaidd Llundain (100m T38)
2012 – 8fed, Gemau Paralympaidd Llundain (200m T38)
2012 – Efydd, Gemau Paralympaidd yn Llundain (ras gyfnewid 4 x 100m)
2012 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd Athletau IPC yn yr Iseldiroedd (100m a 200m T38)
Cymryd Rhan
Kyron Duke
Chwaraeon
Athletau // T41 Taflu'r ShotDyddiad Geni
12 / 10 / 1992O
CwmbrânDechreuodd Kyron gymryd rhan mewn athletau yn chwech oed ac mae wedi cystadlu ar y lefel uchaf ledled y byd, gan gynnwys y Gemau Paralympaidd yn Llundain a Rio ac ennill arian ym Mhencampwriaethau'r Byd ac Ewrop.
Daeth Kyron yn Bencampwr Codi Pŵer Iau Prydain yn 2009 a chynrychiolodd Gymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2010 yn Delhi yng nghategori'r Pwysau Mainc.
Erbyn hynny roedd hefyd wedi dechrau cystadlu mewn digwyddiadau trac a chae, gan gystadlu yn y Taflu Maen F40 a Gwaywffon yn Grand Prix Chwaraeon CP yn Nottingham ac yng Ngornest Agored y Weriniaeth Tsiec. Daeth ei fedal gyntaf pan enillodd aur ym Mhencampwriaeth Agored Berlin 2010.
O'r eiliad honno ymlaen, mae gyrfa Kyron wedi rocedu – yn y Taflu Maen a’r Waywffon. Ymhlith y cyflawniadau cynnar mae ennill efydd ym Mhencampwriaethau'r Byd 2011 yn Christchurch, efydd dwbl ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd Athletau IPC 2012 yn Stadskanaal, aur yn Rownd Derfynol Grand Prix Athletau IPC 2013 yn Birmingham, efydd ym Mhencampwriaethau'r Byd 2013 yn Lyon ac arian dwbl yn y Pencampwriaethau Ewropeaidd yn Abertawe yn 2014.
Gorffennodd yn bumed hefyd yn y Taflu Maen F41 ac yn wythfed yn y Waywffon F41 wrth gystadlu am y tro cyntaf yn y Gemau Paralympaidd yn Llundain yn 2012 – a gorffen yn bumed yn y ddau yng Ngemau Paralympaidd 2016 yn Rio.
Yn canolbwyntio nawr ar y Taflu Maen F41, enillodd Kyron arian ym Mhencampwriaethau Para'r Byd yn Llundain, efydd ym Mhencampwriaethau Para Athletau'r Byd yn Dubai ac aur ym Mhencampwriaethau Prydain 2020.
Yn ei gystadleuaeth fawr ddiwethaf cyn y Gemau Paralympaidd yn Tokyo, enillodd Kyron arian ym Mhencampwriaethau Ewropeaidd Para Athletau’r Byd 2021 yng Ngwlad Pwyl, gyda thafliad gorau o 13.39m mewn cystadleuaeth yr effeithiwyd arni gan law.
Mae Kyron wedi gwasanaethu fel llysgennad i’r elusen Brydeinig Get Kids Going, sy’n rhoi cyfle i blant ac oedolion ifanc â nam gymryd rhan mewn chwaraeon, ac mae wedi astudio tylino chwaraeon yng Ngholeg Caerdydd a’r Fro.
“Rwy’n athletwr gwahanol iawn, yn bendant yn berson gwahanol ynof fi fy hun, yn enwedig ers dod yn Dad y llynedd, yn gynnar y llynedd ac mae hynny wedi fy newid i’n fawr. Rydw i’n edrych nid yn unig ar fywyd ond ar fy ngyrfa gydag agwedd ac ongl hollol wahanol o gymharu â'r hyn oeddwn i 2,3 blynedd yn ôl, 4 blynedd yn ôl. Roeddwn i'n broffesiynol ond mae dod yn Dad wedi fy sadio i, gwneud i mi edrych a meddwl am bethau mewn ffordd hollol wahanol.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2021 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd WPA, Gwlad Pwyl (F41 Taflu Maen)
2020 – Aur, Pencampwriaethau Prydain (F41 Taflu Maen)
2019 – Efydd, Pencampwriaethau Athletau Para'r Byd, Dubai (F41 Taflu Maen)
2019 – Aur, Grand Prix Athletau Para’r Byd, yr Eidal (F41 Taflu Maen)
2017 – Arian, Pencampwriaethau Para'r Byd, Llundain (F41 Taflu Maen)
2017 – Aur, Pencampwriaethau Cymru (F41 Taflu Maen)
2016 – Aur, Grand Prix IPC (F40 Taflu Maen)
2016 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Rio (F41 Taflu Maen)
2016 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Rio (F41 Gwaywffon)
2016 – 4ydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd, yr Eidal (F41 Gwaywffon)
2016 – 6ed, Pencampwriaethau Ewropeaidd, yr Eidal (F41 Taflu Maen)
2015 – Efydd, Pencampwriaethau Para'r Byd, Doha (F41 Gwaywffon)
2015 – Arian, Grand Prix IPC, yr Eidal (F41 Taflu Maen)
2015 – Arian, Grand Prix IPC, yr Almaen (F41 Taflu Maen)
2014 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Abertawe (F41 Taflu Maen)
2014 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Abertawe (F41 Gwaywffon)
2013 – Arian, Pencampwriaethau'r Byd, Ffrainc (F41 Gwaywffon)
2013 – Efydd, Pencampwriaethau'r Byd, Ffrainc (F41 Taflu Maen)
2013 – Aur, Rownd Derfynol Grand Prix Athletau IPC, Birmingham (F41 Gwaywffon)
2012 – 5ed, Gemau Paralympaidd, Llundain (F41 Taflu Maen)
2012 – 8fed, Gemau Paralympaidd, Llundain (F41 Gwaywffon)
2012 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd Athletau IPC, yr Iseldiroedd (F41 Taflu Maen)
2012 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd Athletau IPC, yr Iseldiroedd (F41 Gwaywffon)
2012 – Aur, Pencampwriaethau Cymru (F41 Taflu Maen)
2011 – Efydd, Pencampwriaethau'r Byd, Seland Newydd (F40 Gwaywffon)
2011 – Aur, Pencampwriaethau Iau y Byd, Dubai (F41 Gwaywffon)
2011 – Arian, Pencampwriaethau Iau y Byd, Dubai (F41 Taflu Maen)
2010 – 4ydd, Pencampwriaethau Iau y Byd, Gweriniaeth Tsiec (F41 Gwaywffon)
2010 – 7fed, Pencampwriaethau Iau y Byd, Gweriniaeth Tsiec (F41 Taflu Maen)
2010 – Aur, Gornest Agored Berlin, yr Almaen (F41 Gwaywffon)
2010 – cynrychioli Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad, Delhi (Pwysau Mainc)
2009 – Pencampwr Codi Pwer Iau Prydain
Cymryd Rhan
Jack Hodgson
Chwaraeon
JiwdoDyddiad Geni
30 / 09 / 1996O
Llanilltud FawrMagwyd Jack mewn canolfan filwrol gan yr RAF gyda dau opsiwn o ran sut i ddifyrru ei hun, ballet a jiwdo. Yn saith oed perswadiodd ei fam ef i roi cynnig ar ballet. Ychydig ddosbarthiadau yn ddiweddarach penderfynodd Jack bod jiwdo yn ei siwtio’n well!
Gan barhau i gymryd rhan mewn jiwdo lle bynnag yr oedd swydd filwrol ei dad yn mynd â nhw, roedd yn amlwg bod ganddo ddawn yn y gamp. Ni wnaeth diagnosis o Syndrom Ushers, anhwylder genetig prin, yn ei arddegau cynnar sefyll yn ei ffordd hyd yn oed ac yn 2015 ymunodd â Chanolfan Ragoriaeth Jiwdo i hyfforddi gyda gobeithion Olympaidd a Pharalympaidd gorau'r wlad.
Yn ddim ond 19 oed cystadlodd Jack am y tro cyntaf yng Ngemau Paralympaidd Rio yn 2016, gan ddod yn 7fed, ac mae'n edrych ymlaen at adeiladu ar y profiad amhrisiadwy hwn yn Tokyo, mewn gwlad y mae eisoes yn teimlo'n gartrefol ynddi gan ei fod wedi ymweld yn rheolaidd â hi drwy gydol ei yrfa oherwydd ei bod yn fan geni jiwdo.
“Yn gorfforol rydw i mewn cyflwr da, yn feddyliol rydw i jyst yn barod i fynd. Mae'r cylch yma wedi bod mor hir ac mae wedi bod mor anodd fy mod i yn fy mhen yn gwybod fy mod i wedi goresgyn mwy o galedi na phawb arall. Rydw i wedi cael tair llawdriniaeth yn y cylch yma am anafiadau, mae cryn dipyn o ddagrau wedi bod, fe dreuliais i ddwy flynedd a hanner / tair blynedd dda oddi ar y mat yn y cylch yma drwy anafiadau felly rydw i’n gwybod fy mod i wedi gorfod goresgyn mwy na neb arall yn feddyliol ar y mat ac ochr gadarnhaol yr anafiadau yma ydi bob tro rydw i wedi cael fy anafu, rydw i wedi gorfod dod yn ôl ychydig yn well a dod yn ôl yn ymladdwr cryfach.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2021 – 5ed, Grand Prix IBSA – Warwick
2021 – 5ed, Grand Prix IBSA – Baku
2019 – 5ed, Grand Prix IBSA – Tashkent
2019 – Efydd, Gornest Gymhwyso Baralympaidd IBSA – Fort Wayne
2019 – 5ed, Grand Prix Baku
2019 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd IBSA – Genoa
2018 – 5ed, Cwpan y Byd IBSA Antalya
2018 – Efydd, Grand Prix IBSA Infraero De Judo
2017 – Arian, Cwpan y Byd IBSA Tashkent
2017 – 5ed, Pencampwriaethau Ewropeaidd IBSA – Walsall
2016 – 7fed, Gemau Paralympaidd Rio
2016 – Arian, Grand Prix IBSA VI Birmingham
2015 – Arian, Gemau Byd IBSA – Seoul
2015 – Aur, Pencampwriaethau Iau y Byd IBSA – Eger
2015 – Efydd, Cwpan y Byd IBSA Eger
2015 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd IBSA – Lisbon
Cymryd Rhan
Paul Karabardak
Chwaraeon
Tenis BwrddDyddiad Geni
03 / 10 / 1985O
AbertaweYn 10 oed, arweiniodd ceulad gwaed ar ei ymennydd at Paul yn dioddef strôc enfawr, gan ei adael â hemiplegia ar yr ochr chwith.
Ar ôl bod yn chwaraewr pêl droed brwd, gwelodd Paul y gallai ddefnyddio ei gydsymudiad llygad llaw rhagorol yn dda pan gafodd ei gyflwyno i dennis bwrdd mewn clwb ieuenctid lleol.
O fewn dwy flynedd roedd yn chwarae yng Nghynghrair Abertawe a chafodd ei ddewis i chwarae i Dîm Tennis Bwrdd Para Prydain yn 16 oed ym Mhencampwriaethau Ewrop, gan ennill medal efydd tîm.
Yn 2013 hawliodd Paul fedalau yn Hwngari, Slofenia a Slofacia a chynrychiolodd Brydain Fawr ym Mhencampwriaethau Ewrop yn yr Eidal, gan ennill efydd yng nghystadleuaeth tîm dosbarth 7 y dynion gyda Will Bayley.
Ddiwedd 2013 aeth i Bencampwriaeth Agored yr Unol Daleithiau yn San Diego a hawlio aur yn senglau dosbarth 7 y dynion, gan drechu’r cyn-Bencampwr Paralympaidd Mitchell Seidenfeld (UDA) yn y rownd derfynol. Ymunodd hefyd â phencampwr Paralympaidd Beijing a Llundain, Jochen Wollmert (yr Almaen) i ennill cystadleuaeth timau dosbarth 6-7 y dynion.
Yn 2014 enillodd Paul aur tîm yn Slofenia, arian yn yr Eidal a Slofacia ac yna hawliodd fedal efydd gyda Will Bayley yng nghystadleuaeth tîm 6-7 y dynion ym Mhencampwriaethau’r Byd yn Tsieina.
Ar ddechrau tymor 2015 cafodd Paul ei ailddosbarthu fel athletwr dosbarth 6 ac enillodd aur yn y senglau yn Hwngari a Slofenia ac arian yn yr Eidal. Cyrhaeddodd rownd gynderfynol y Pencampwriaethau Ewropeaidd yn Nenmarc, gan golli gêm agos iawn yn erbyn Peter Rosenmeier, pencampwr Ewrop ar y pryd a chyn-bencampwr y Byd a Pharalympaidd, ond cipiodd arian yn y gystadleuaeth i dimau.
Yn 2017 roedd Paul yn rhan o dîm dosbarth 6 y dynion a enillodd efydd ym Mhencampwriaethau Tîm y Byd ac yna daeth o fod yn colli 2-0 i ennill y gêm senglau a sicrhau aur i Brydain Fawr yn y gystadleuaeth timau dosbarth 6 y dynion ym Mhencampwriaethau Ewrop yn Slofenia . Roedd yn rhan o'r tîm a gadwodd y teitl Ewropeaidd yn Sweden yn 2019.
Tokyo 2020 fydd pedwerydd Gemau Paralympaidd Paul!
“Yn bennaf, hoffter o’r gamp a mwynhad ohoni sy’n bwysig i mi. Rydw i'n dal i fwynhau ac rydw i'n dal i hoffi hyfforddi ac yn dal i hoffi cystadlu; rydw i'n credu bod hynny'n bwysig iawn. Rydw i’n credu bod hynny wedi bod yn ffactor bwysig i fy hirhoedledd yn y gamp!”
Uchafbwyntiau Gyfra
2019 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Sweden (Dosbarth 6 Timau’r Dynion)
2017 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Slofenia (Dosbarth 6 Timau’r Dynion)
2017 – Efydd, Pencampwriaethau Tîm y Byd, Slofacia (Dosbarth 6 Timau’r Dynion)
2016 – Gemau Paralympaidd, Rio
2015 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Denmarc (Dosbarth 6 Timau’r Dynion)
2015 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Denmarc (Dosbarth 6 Senglau’r Dynion)
2014 – Efydd, Pencampwriaethau'r Byd, Tsieina (Dosbarth 6-7 Timau’r Dynion)
2013 – Aur, Gornest Agored UDA (Dosbarth 7 Senglau’r Dynion)
2013 – Aur, Gornest Agored UDA (Dosbarth 6-7 Timau’r Dynion)
2013 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd, yr Eidal (Dosbarth 7 Timau’r Dynion)
2012 – Gemau Paralympaidd, Llundain
2008 – Gemau Paralympaidd, Beijing
Cymryd Rhan
Tom Matthews
Chwaraeon
Tenis BwrddDyddiad Geni
19 / 08 / 1992O
AberdârYn ei arddegau, roedd Tom eisiau bod yn feiciwr mynydd proffesiynol pan dorrodd cwymp ym mis Mawrth 2009 ei wddw a'i adael yn gaeth i gadair olwyn yn 16 oed.
Wrth adfer yn Ysbyty Rookwood yn Llandaf, cafodd ei annog i roi cynnig ar dennis bwrdd gan Jim Munkley o Chwaraeon Anabledd Cymru a’r cyn Baralympiad Sara Head, a oedd yn gweithio yn yr ysbyty fel gwirfoddolwr.
Cystadlodd Tom am y tro cyntaf mewn tennis bwrdd rhyngwladol ym Mhencampwriaeth Agored Hwngari yn 2013 a chafodd wahoddiad i ymuno â Sgwad Llwybr Prydain Fawr. Ar ddiwedd y flwyddyn honno, roedd yn rhan o garfan Prydain Fawr ym Mhencampwriaeth Agored yr Unol Daleithiau yn San Diego ac fe ragorodd ar yr holl ddisgwyliadau drwy gipio arian yn senglau dosbarth 1 y dynion ac efydd yn nhimau dosbarth 1-2 y dynion.
Yn 2014 roedd ei gyflawniadau’n cynnwys medalau tîm yn Slofenia a Rwmania, ac yn 2015 hawliodd Tom efydd yn y senglau ym Mhencampwriaeth Agored Hwngari. Dilynodd mwy o fedalau, gan gynnwys efydd yn y senglau ac aur yn y tîm (gyda'i gyd-Gymro Rob Davies) ym Mhencampwriaeth Agored Bayreuth yn yr Almaen.
Dewiswyd Tom i gystadlu dros Brydain Fawr ym Mhencampwriaethau Ewrop yn Nenmarc, ac yn ei Bencampwriaeth fawr gyntaf cipiodd efydd yn senglau dosbarth 1 y dynion ac wedyn fel partner Rob Davies cipiodd aur yng nghystadleuaeth tîm dosbarth 1 y dynion.
Mewn gwres eithafol, aeth Tom ymlaen i ennill dwy fedal arian yn y Copa Costa Rica ym mis Rhagfyr.
Dechreuodd Tom 2016 drwy gipio efydd yn senglau dosbarth 1 y dynion yn yr Eidal, ond torrodd ei goes ym mis Ebrill ac felly ni allodd gystadlu am y rhan fwyaf o'r flwyddyn. Dychwelodd ym Mhencampwriaeth Agored yr Unol Daleithiau ym mis Rhagfyr i gipio aur yn y senglau, gan ddod o 2-0 i lawr yn y rownd derfynol i drechu KiWon Nam (De Korea) o 11-9 yn y pumed.
Yn 2017 symudodd Tom o Sgwad Llwybr Prydain Fawr i'r Sgwad Perfformiad a dod yn bartner i’w gyd-Gymro Paul Davies i ennill efydd ym Mhencampwriaethau Tîm y Byd yn Slofacia. Wedyn roedd yn rhan o un-dau-tri hanesyddol i Brydain Fawr yn senglau dosbarth 1 y dynion, gan golli i’r pencampwr Paralympaidd Rob Davies yn y rownd derfynol ar ôl dangos cymeriad gwych ac ymladd i ddod yn ôl o 2-1 i lawr i guro Federico Falco (yr Eidal) yn y rownd gynderfynol.
Yn 2018 parhaodd y canlyniadau i ddod i mewn ac enillodd yr aur ym Mhencampwriaeth Agored yr Eidal a hawlio efydd yn ei Bencampwriaethau Byd cyntaf, gan golli yn y rownd gynderfynol i Young Dae Joo rhif un y Byd (De Korea).
Mae Tom nawr yn edrych ymlaen at chwarae ar lwyfan mwyaf y byd yn Tokyo!
“Mae’n anodd ei roi mewn geiriau i fod yn onest, dydw i ddim yn gallu ei roi mewn geiriau, mae’n debyg y gallwch weld hynny oddi wrth y wên ar fy wyneb i. Bob tro mae rhywun yn crybwyll Tokyo, rydw i’n gwenu fel giât. Rydw i mor falch; rydw i mor falch fy mod i wedi llwyddo ac yn gwybod bod fy nheulu yn falch ac mae pawb o ’nghwmpas i’n falch, felly mae’n anodd ei roi mewn geiriau. Rydw i ar ben fy nigon i fynd allan yna ac yn methu aros i fynd allan yna a bod yn onest.”
Career Highlights
2020 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Gwlad Pwyl (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2019 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Yr Iseldiroedd (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2018 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, Slofenia (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2018 – Arian, Pencampwriaeth Agored Slofenia (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2018 – Aur, Pencampwriaeth Meistr Agored Lignano, Yr Eidal (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2018 – Arian, Pencampwriaeth Meistr Agored Lignano, Yr Eidal (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2017 – Arian, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Slofenia (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2017 – Aur, Pencampwriaeth Agored Bayreuth, yr Almaen (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2017 – Efydd, Pencampwriaethau Tîm y Byd, Slofacia (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2016 – Aur, Pencampwriaeth Agored UDA (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2016 – Efydd, Pencampwriaeth Meistr Agored Lignano, Yr Eidal (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2015 – Arian, Copa Costa Rica (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2015 – Arian, Copa Costa Rica (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Aur, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Denmarc (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Efydd, Pencampwriaethau Ewropeaidd, Denmarc (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2015 – Aur, Pencampwriaeth Agored Bayreuth, Yr Almaen (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Bayreuth, Yr Almaen (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2015 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Slofacia (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Arian, Pencampwriaeth Meistr Agored Lignano, yr Eidal (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Arian, Pencampwriaeth Agored Hwngari (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2015 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Hwngari (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2014 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Romania (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2014 – Efydd, Pencampwriaeth Agored Slofenia (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
2013 – Arian, Pencampwriaeth Agored UDA, San Diego (Dosbarth 1 Senglau’r Dynion)
2013 – Efydd, Pencampwriaeth Agored UDA, San Diego (Dosbarth 1 Timau’r Dynion)
Cymryd Rhan
Joshua Stacey
Chwaraeon
Tenis BwrddDyddiad Geni
25 / 02 / 2000O
CaerdyddYn 21 oed, Josh Stacey yw'r athletwr ieuengaf o Gymru i gystadlu yn y Gemau Paralympaidd yn Tokyo.
Ar ôl ennill aur ym Mhencampwriaeth Agored Gwlad Belg 2017, enillodd y chwaraewr o Gaerdydd, sy’n dioddef o barlys yr ymennydd, efydd yng Ngemau’r Gymanwlad 2018 yn Awstralia yn Senglau TT6-10 y Dynion.
Enillodd Josh arian ym Mhencampwriaeth Agored y Ffindir 2019. Ymladdodd yn ôl o 2-1 i lawr i guro Kusnanto (Indonesia) o 3-2, cyn trechu enillydd medal arian y byd Iurii Nozdrunov (Rwsia) o 3-1 i orffen ar frig ei grŵp. Yn y camau cnocio allan, fe gurodd Bart Van Der Zanden (Yr Iseldiroedd) o 3-0 ac yna Facey Thompson (GB) o 3-0 i fynd drwodd i'r rownd derfynol – lle cafodd ei guro o 3-1 gan yr enillydd medal arian Ewropeaidd Lev Kats (Yr Wcráin).
Daeth Josh yn Bencampwr Cenedlaethol Cymru dan 21 y llynedd ac ar hyn o bryd mae yn safle rhif wyth y byd yn y Senglau Dosbarth 9, ar ôl ennill nifer o fedalau yng Ngornestau Agored IPTT ledled y byd.
“Fe allwch chi deimlo bod ychydig o edrych ymlaen a chyffro’n digwydd sy'n amlwg yn hyfryd i fod yn ei ganol ac mae'n bendant yn mynd i fod yn Gemau i'w cofio.”
“Rydw i’n credu ’mod i’n lwcus fwy na thebyg ’mod i’n un o’r ychydig athletwyr sy’n mynd i’r Gemau am y tro cyntaf felly dydw i ddim yn gwybod sut brofiad oedd hynny cyn Covid ac rydw i’n credu y bydd diffyg sylw’n gweithio o fy mhlaid i heb dorf a dim cymaint o sŵn yn yr arena o gymharu â'r hyn mae aelodau eraill y tîm wedi arfer ag e felly rydw i'n credu y bydd pethau felly o fudd i mi yn bendant.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2020 – Pencampwr Cenedlaethol Cymru Dan 21
2019 – Arian, Gornest Agored y Ffindir
2018 – Efydd, Gemau'r Gymanwlad, Awstralia
2017 – Aur, Gornest Agored Gwlad Belg
Cymryd Rhan
John Stubbs
Chwaraeon
SaethyddiaethDyddiad Geni
11 / 07 / 1965O
Sir DdinbychJohn Stubbs yw saethwr mwyaf llwyddiannus Prydain Fawr a bydd yn cystadlu yn ei 4ydd Gemau Paralympaidd yn Tokyo. Ymhlith ei gyflawniadau ar y llwyfan Rhyngwladol mae medal aur unigol dynion o Gemau Paralympaidd 2008 yn Beijing a llu o deitlau byd-eang.
Ar ôl damwain beic modur chwaraeodd John griced i bobl anabl ar ôl bod yn gricedwr brwd erioed ond yna daeth ar draws saethyddiaeth mewn clwb chwaraeon i bobl anabl yn 1994 a syrthiodd mewn cariad â'r gamp! Ers hynny, mae’n dweud ei hun bod saethyddiaeth wedi rheoli ei fywyd.
Mewn gyrfa anhygoel, mae John wedi ennill nifer o fedalau ym Mhencampwriaethau'r Byd ac Ewrop a'r Gemau Paralympaidd a dyfarnwyd MBE iddo yn 2005.
Roedd Pencampwriaethau Para-saethyddiaeth y Byd 2013 yng Ngwlad Thai yn arbennig o ingol wrth i John ennill dwy fedal aur ac arian ar ben-blwydd ei ddamwain.
Y foment a ddiffiniodd ei yrfa oedd ennill medal aur yng Ngemau Paralympaidd Beijing 2008 ac mae'n edrych ymlaen at gynrychioli Tîm Paralympaidd Prydain Fawr yn Tokyo.
“Mae wastad wedi bod yn arbennig i mi, rwyf wedi bod mewn cymaint o Bencampwriaethau'r Byd, Gemau Ewropeaidd, wedi ennill droeon hefyd ond mae’r Gemau Paralympaidd yn arbennig a phan fydd y fflam yn cael ei thanio, dyna sy'n cynhyrfu fy nghalon ac yn ei wneud yn ddigwyddiad arbennig.”
Uchafbwyntiau Gyfra
2016 – Arian, Gemau Paralympaidd, Rio (Tîm Cymysg)
2015 – Arian, Pencampwriaethau’r Byd, yr Almaen (Tîm Cymysg)
2015 – Efydd, Pencampwriaethau’r Byd, yr Almaen (Unigol Dynion)
2014 – Efydd, Pencampwriaethau Para-Saethyddiaeth Ewropeaidd, y Swistir (Unigol Dynion a Thîm Cymysg)
2014 – Efydd, Grand Prix Asiaidd Cyntaf, Bangkok (Tîm Cymysg)
2013 – Aur, Pencampwriaethau Para-Saethyddiaeth y Byd, Bangkok (Unigol Dynion a Thîm)
2013 – Arian, Pencampwriaethau Para-Saethyddiaeth y Byd, Bangkok (Tîm Cymysg)
2011 – Arian, Pencampwriaethau IPC y Byd, Turin (Unigol Dynion)
2010 – Efydd, Cwpan Arizona, Phoenix (Unigol Dynion)
2010 – Efydd, Pencampwriaethau Para Ewropeaidd, Vichy (Unigol Dynion)
2009 – Aur, Twrnamaint Anabl Gwahoddiadol Saethyddiaeth Ewropeaidd, Stoke Mandeville
2009 – Arian, Pencampwriaethau IPC y Byd, Nymburk (Tîm Dynion)
2008 – Aur, Gemau Paralympaidd, Beijing (Unigol Dynion)
2008 – Aur, Cystadleuaeth Anabl Gwahoddiadol y Byd, Stoke Mandeville (Men’s Individual)
2005 – Aur, Pencampwriaethau Saethyddiaeth IPC y Byd, Massa Carrara (Unigol Dynion)
2005 – Arian, Pencampwriaethau Saethyddiaeth IPC y Byd, Massa Carrara (Tîm)
2003 – Arian, Pencampwriaethau Saethyddiaeth IPC y Byd, Madrid (Timau)
Cymryd Rhan
Georgia Wilson
Chwaraeon
MarchogaethDyddiad Geni
02 / 10 / 1995O
AbergeleBydd Georgia Wilson yn cystadlu am y tro cyntaf yn y Gemau Paralympaidd yn Tokyo, gan farchogaeth Sakura – caseg winau saith oed, sy'n eiddo iddi hi a'i rhieni Geoff a Julie Wilson.
Dechreuodd Georgia, sydd â pharlys yr ymennydd, farchogaeth pan oedd yn ddim ond dwy oed ar ôl i’w mam gael ei chynghori gan ffysio Georgia y byddai’n helpu gyda’i balans.
Merlen gyntaf Georgia oedd Shetland o'r enw Diana, ac wedyn cafodd ferlen o'r enw Poppy.
Ymunodd Georgia â'r Clwb Merlota a'r RDA yn Clwyd SRC, gan fynychu ei chystadleuaeth RDA genedlaethol gyntaf ar Aaron, merlen palomino. Dyna pryd gwirionodd hi ar dressage, a bu hefyd yn cystadlu â thîm BYRDs Cymru.
Nid yw cystadlu am y tro cyntaf mewn cystadlaethau mawr yn brofiad dieithr i Georgia. Yn ei Phencampwriaethau Para-dressage Ewropeaidd cyntaf yn Rotterdam yn 2019, enillodd aur yn y gystadleuaeth dull rhydd unigol gradd II, gan farchogaeth Midnight.
Yn yr un twrnamaint, enillodd Georgia arian yn y cystadlaerhau unigol a thîm (gyda Sophie Wells).
Mae Georgia yn ymuno â Syr Lee Pearson, Natasha Baker a Sophie Wells yng ngharfan farchogaeth Baralympaidd Prydain Fawr.
“Byth ers i mi ddechrau marchogaeth, cystadlu yn y Gemau Paralympaidd oedd y nod erioed, fy mreuddwyd pennaf i ac mae wedi dod yn realiti nawr, sydd yn anhygoel!”
Uchafbwyntiau Gyfra
2020 – derbyniodd Wobr Ffederasiwn Marchogaeth Prydain yng Ngwobrau Sefydliad Ceffylau Prydain 2020 yn Llundain
2019 – aur dull rhydd / tîm ac arian unigol, Pencampwriaethau Ewropeaidd FEI, Rotterdam (yn marchogaeth Midnight)
Cymryd Rhan
#Ysbrydoli
Ydych chi erioed wedi meddwl am yr hyn y gallai eich potensial fod?
Ydych chi dros 9 oed, ac efo nam corfforol, synhwyraidd neu ddeallusol?
Os gallwch ateb yn gadarnhaol i bob un o'r cwestiynau hyn, yna byddai'r tîm Perfformiad Chwaraeon Anabledd Cymru yn awyddus i glywed oddi wrthych.
Mae Chwaraeon Anabledd Cymru wedi ymfalchïo ar ei lwyddiant mewn digwyddiadau chwaraeon anabledd mawr, gan ennill mwy o fedalau y pen nag unrhyw wlad arall, ac yr ydym am y llwyddiant i barhau, ond gall hyn ond digwydd drwy ddod o hyd y genhedlaeth nesaf o athletwyr talentog yn barhaus ac yn eu meithrin i gyrraedd eu llawn botensial. Ni fydd pawb sydd â nam eisiau fod yn athletwr gorau yn y byd, ond dylai pawb o leiaf cael y cyfle i roi cynnig.
Mae Chwaraeon Anabledd Cymru eisiau clywed gan bob unigolyn sy'n chwilio i gael gwybod beth y gallai eu potensial fod o fewn chwaraeon, hyd yn oed os nad ydych erioed wedi gwneud chwaraeon cyn neu hyd yn oed os ydych yn edrych ar drosglwyddo i un newydd.
Rydym am i chi gysylltu â ni drwy lenwi'r ffurflen #ysbrydoli:
Cwblhewch ffurflen #Ysbrydoli